Halik Tony
Tony Halik był jednym z najsłynniejszych podróżników i odkrywców polskich. Urodził się 24 stycznia 1921 r. w Toruniu, a zmarł 23 maja 1998 r. w Warszawie. Naprawdę nazywał się Mieczysław Sędzimir Antoni Halik, młodość spędził w Płocku, gdzie ukończył Liceum Ogólnokształcące im. Władysława Jagiełły. W wieku 14 lat bez zgody rodziców popłynął na flisaczej tratwie do Gdańska, skąd do domu rodzinnego odwiozła go policja. Po wybuchu II wojny światowej dostał się do Francji, a następnie do Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Powietrznych. Służąc w armii zajął się dziennikarstwem, kręcił filmy, a jego listy o wydarzeniach wojennych były publikowane w czasopismach. Dwukrotnie został zestrzelony przez Niemców, we Francji przyłączył się do Ruchu Oporu, poznał tam swą przyszłą żonę Pierrette Andree Courtin. Po wojnie pracował w Afryce jako budowniczy mostów, przy okazji filmował w Kenii dzikie zwierzęta, po 1948 r. przeprowadził się do Argentyny, gdzie prowadził szkółkę lotniczą i był członkiem ekipy fotograficznej Juana Perona.
Mieszkając w Argentynie zaczął organizować wyprawy w głąb kraju i opisywać je w czasopismach „Life”, „Time and Life”, a także w stacjach telewizyjnych. Podróżował po dżungli, pływał żaglówką po rzece Paragwaj, odkrywał tunele i jaskinie w górach Serra do Roncador, w 1957 r. przewędrował obie Ameryki od południa do Alaski. W 1976 r. wspólnie z Elżbietą Dzikowską dotarł do stolicy Inków Vilcacamby. Tony Halik opisywał swoje przeżycia w wielu książkach, z których najsłynniejsze to: „Z kamerą i strzelbą przez Mato Grosso” i „Moja wielka przygoda”. Był przyjacielem Indian i ukazywał ich prześladowanie przez białych ludzi. Za swoją działalność dziennikarską i humanitarną otrzymał wiele nagród i odznaczeń, m.in. „Humanitas Prize”, nagrodę Pulitzera (dla stacji NBC za cykl programów o Kubie), „Złoty Ekran”, a w 1985 r. medal „Za zasługi dla miasta Torunia”. W 1975 r. przeniósł się na stałe do Polski, ale nie przestawał podróżować po świecie. Owocem jego wypraw były popularne programy telewizyjne, z których najbardziej znany to „Pieprz i wanilia”.
Tony Halik zmarł w 1998 r. i został pochowany w Warszawie. W 2003 r. powstało w Toruniu muzeum inspirowane jego działalnością: „Muzeum Podróżników im. Tony Halika”.
Bogusław Bogucki