Pałac w Więsławicach

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z 1379 r., gdy była własnością Jakuba z Więsławic. W 1433 r. właścicielem był Wojciech Baryczka herbu Rola, a w 1688 r. Stanisław Kretkowski, syn wojewody brzeskiego Andrzeja i Heleny Konopackiej. W 1726 r. dobra były w posiadaniu Józefa Kretkowskiego - kasztelana kowalskiego i jego żony, Marianny z Dąmbskich. Po ich synu Antonim odziedziczył je Zygmunt Kretkowski - łowczy inowrocławski. W latach 40-tych XIX w. Więsławice były ośrodkiem dużego klucza, stanowiącego własność Leona Zygmunta Kretkowskiego, radcy woj. mazowieckiego i sędziego pokoju kowalskiego. Od 1857 r. do ok. 1900 r. majątek należał do syna Leona - Bronisława Kretkowskiego. Dla niego to wzniesiono obecny pałac, nieopodal dawnego grodziska obronnego, otoczonego nawodnioną fosą. Pierwszy dwór istniał w tym miejscu już w XVI w., z tego czasu pochodzą kamienne fundamenty, a z XVII w. sklepione kolebkowo piwnice. Budowla powstała wg. projektu Jana Heuricha (starszego), następnie została przebudowana ok. 1910 r. wg. proj. Czesława Przybylskiego. Pałac uzyskał w tym czasie dekoracje malarskie wykonane przez Henryka Stażewskiego i Zofię Wichman. Liczni przedstawiciele Kretkowskich z Więsławic zapisali się w historii Kujaw wschodnich jako patrioci, społecznicy, wzorowi rolnicy, animatorzy szkolnictwa rolniczego w regionie, filantropi, kolekcjonerzy i mecenasi sztuki. W latach międzywojennych właścicielem pałacu był Stefan Zygmunt Kretkowski. Jego gośćmi byli artyści tej klasy, co pisarz Piotr Choynowski, czy malarze Ferdynand Ruszyc i Henryk Stażewski. W pałacu znajdowały się cenne dzieła malarstwa i meble, z których część została zachowana w muzeach regionalnych we Włocławku i Rypinie. Majątek znajdował się w rękach Kretkowskich do 1945 r. Po zakończeniu wojny stał się własnością Skarbu Państwa Polskiego, a użytkownikiem zostało Państwowe Gospodarstwo Rolne. Pałac przez lata popadał w ruinę, do momentu nabycia przez prywatnego właściciela, który odrestaurował obiekt.