Wkrótce jednak powróciła do Kalisza gdzie otrzymała posadę pomocy nauczycielki w szkole E. Filleborn. W tym czasie zaangażowała się aktywnie w życie społeczne i towarzyskie, które zaowocowało licznymi kontaktami ze środowiskiem artystów, pisarzy i kompozytorów. Brała udział w próbach teatru amatorskiego oraz spotkaniach poświęconych literaturze polskiej. Po kilkuletnim pobycie w Kaliszu wyjechała do Warszawy, gdzie w 1851 r. złożyła egzamin z zakresu nauk pedagogicznych i humanistycznych, uprawniający do wykonywania zawodu nauczycielki domowej. Przebywając w Warszawie utrzymywała się z udzielania prywatnych lekcji dzieciom z bogatych rodzin. Czas prywatny wykorzystywała uczestnicząc w życiu patriotyczno-społecznym stolicy. Nawiązała bliską przyjaźń z Narcyzą Żmichowską i grupą warszawskich „Entuzjastek”. Działała także w Patronacie Kobiet nad Więźniami Cytadeli Warszawskiej, niosąc różnorodną pomoc osadzonym za przekonania polityczne.

W 1856 r. I. Zbiegniewska wyjechała do Włocławka, gdzie przejęła likwidowaną prywatną pensję pani Büfle. W krótkim czasie udało się jej znacząco zwiększyć liczbę kształconych dziewcząt oraz powiększyć grono pedagogiczne. Jako przełożona pensji – wbrew zarządzeniom władz rosyjskich – wykładała język polski i historię kładąc nacisk na rozbudzenie wśród uczennic świadomości i tożsamości narodowej. Jej działalność edukacyjna wzbudzała dużą nieufność władz carskich, które szukały pretekstu do zamknięcia szkoły. Ostatecznie Rosjanie zamknęli pensję w 1876 r., a w dziesięć lat później zabronili I. Zbiegniewskiej prowadzenia korepetycji. Jednak pomimo zakazów i odebrania jej prawa do nauczania, w wielkiej tajemnicy przed władzami, nadal uczyła literatury oraz historii Polski.

Niezwykle aktywna działalność I. Zbiegniewskiej przypadła na okres powstania styczniowego (1863-1864). Jeszcze przed jego wybuchem, po uzyskaniu zgody od władz rosyjskich, stanęła na czele Włocławskiego Komitetu Opieki nad Więźniami. Wraz z innymi kobietami z Włocławka zorganizowała tzw. piątki kobiece, które zajmowały się niesieniem pomocy dla uczestniczących w powstaniu. Była inicjatorką zbiórek ubrań oraz lekarstw na rzecz więźniów i ich rodzin. Szczególnie zaangażowała się w ratowanie życia włoskiego ochotnika, płk. Stanisława Bechiego, pojmanego przez oddziały carskie i więzionego we Włocławku. Pomimo podjętych przez I. Zbiegniewską licznych prób jego ułaskawienia, został on rozstrzelany 17 grudnia 1863 r.

Największy rozgłos przyniosły jej jednak liczne działania o charakterze kulturalnym i społecznym, które realizowała od początku swego pobytu we Włocławku. Raz w tygodniu, w czwartki, organizowała w swoim mieszkaniu spotkania dyskusyjne, w których uczestniczyła miejscowa elita intelektualna. Była organizatorką teatru amatorskiego oraz współzałożycielką biblioteki miejskiej, Szpitala Miejskiego im. Św. Antoniego, ochotniczej straży ogniowej oraz licznych jadłodajni. Ostatnie lata życia spędziła otoczona powszechnym szacunkiem mieszkańców Włocławka. Zmarła we Włocławku 18 czerwca 1914 r. i została pochowana na cmentarzu miejskim przy dzisiejszej ul. F. Chopina.

Tomasz Wąsik