Menu

Skalski Stanisław

Skalski Stanisław

Stanisław Skalski był jednym z najwybitniejszych polskich pilotów, asem myśliwskim z okresu II wojny światowej.

Urodził się 27 listopada 1915 r. w Kodymie na Ukrainie, a zmarł 12 listopada 2004 r. w Warszawie. Ukończył gimnazjum w Dubnie i rozpoczął studia w Szkole Nauk Politycznych w Warszawie. W 1934 r. w Polichnie uzyskał kategorię szybowcową „A” i „B”, rok później odbył kurs pilotażu samolotów w Łucku. Jesienią 1935 r. wstąpił do Szkoły Podchorążych Rezerwy Piechoty w Zambrowie, a na początku stycznia 1936 r. do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. 15 października 1938 r. otrzymał stopień podporucznika pilota. W dniu wybuchu II wojny światowej służył w 142. Eskadrze Myśliwskiej III/4 Dywizjonu Myśliwskiego w Toruniu, latał samolotem PZL P.11c, którym zestrzelił już 
1 września niemiecki samolot rozpoznawczy Henschel Hs 126. Podczas kampanii wrześniowej strącił ogółem 5 maszyn wroga, co stanowiło najlepszy wynik wśród polskich lotników. Po 17 września 1939 r. udał się do Rumunii, a stamtąd do Francji i Wielkiej Brytanii.

W sierpniu 1940 r. został przydzielony do 501. Dywizjonu Myśliwskiego Royal Air Force na samolocie Hawker Hurricane, w którym wziął udział w bitwie o Anglię. 5 września Niemcy zestrzelili go nad miastem Canterbury, a rany były na tyle poważne, że wrócił do latania dopiero pod koniec października. W 1941 r. Skalskiego przydzielono do 306. Dywizjonu „Toruńskiego”, w ramach którego odbywał loty nad Anglią i Francją. Rok później odszedł do 316. Dywizjonu „Warszawskiego”, a 30 kwietnia 1942 r. mianowano go dowódcą 317. Dywizjonu „Wileńskiego”. W styczniu 1943 r. podjął się misji zorganizowania polskiej jednostki myśliwskiej w Afryce Północnej (Polish Fighting Team), którą wkrótce zaczęto nazywać „cyrkiem Skalskiego”. Stanisław Skalski walczył jeszcze podczas desantu na Sycylię, lądowania w Normandii, a we wrześniu 1944 r. prowadził wykłady z taktyki dla oficerów w USA. Służbę bojową zakończył z bilansem 18 strąconych samolotów, w stopniu majora polskiego 
i angielskiego Wing Commandera. Był najskuteczniejszym polskim myśliwcem II wojny światowej. Podczas wojny otrzymał wiele odznaczeń z Krzyżem Złotym Orderu Wojennego Virtuti Militari i brytyjskim Distinguished Service Order na czele. Po powrocie do ojczyzny przyjęto go do Ludowego Lotnictwa Polskiego, ale 4 czerwca 1948 r. został aresztowany 
i poddany torturom podczas śledztwa. 7 kwietnia 1950 r. skazano go na śmierć na podstawie sfingowanych dowodów. Karę zmieniono na dożywocie, ale po śmierci Stalina i „odwilży” październikowej uwolniono go i zrehabilitowano.

Stanisław Skalski wrócił do wojska w stopniu podpułkownika, ale pracował głównie na posadach biurowych. 10 kwietnia 1972 r. odszedł do rezerwy na własną prośbę, 
a 15 września 1988 r. Rada Państwa nadała mu stopień generała brygady. Skalski był wieloletnim członkiem władz Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, a także Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa. Po 1989 r. zaangażował się w politykę, był związany 
z „Samoobroną” Andrzeja Leppera, bezskutecznie kandydował podczas wyborów parlamentarnych do sejmu. Zmarł w szpitalu wojskowym w Warszawie w wieku 88 lat.

Bogusław Bogucki

Odnośniki

Informacje kontaktowe

Kontakt:

Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko–Pomorskiego
Departament Edukacji
Wydział Innowacyjnych Projektów Edukacyjnych

Lokalizacja:

   Szosa Bydgoska 52
   Toruń

Adres wysyłkowy:

   Departament Edukacji
   Pl. Teatralny 2
   87–100 Toruń

Sekretariat:

   tel. 56 621 87 79
   e–mail: ek.sekretariat@kujawsko-pomorskie.pl

Obsługa merytoryczna:

   Mirosław Basiewicz
   tel. 56 621 58 29
   e–mail: m.basiewicz@kujawsko-pomorskie.pl

   Andrzej Drozdowski
   tel. 504 179 706
   e-mail: a.drozdowski@kujawsko-pomorskie.pl

Obsługa techniczna, administrator strony:

   Konrad Czupryniak
   tel. 668 506 915
   e-mail: k.czupryniak@kujawsko-pomorskie.pl

Godziny pracy dla klientów w Urzędzie Marszałkowskim:

Poniedziałek:
Wtorek:
Środa:
Czwartek:
Piątek:
8:00 – 15:00
8:00 – 16:30
8:00 – 15:00
8:00 – 15:00
8:00 – 13:30

 

Lokalizacja

[obiekt mapy] Widok mapy kierującą do jednostki urzędu marszałkowskiego