Menu

Mniewski Dyonizy

Mniewski Dyonizy

Urodził się około 1750 r. w Radoszewicach nad Wartą. Był synem Józefa i Teresy z Boruckich. Niestety, nie zachowały się materiały źródłowe, dotyczących młodości Mniewskiego. Zapewne był on związany z Kujawami od najmłodszych lat, ponieważ pochodził z bogatej rodziny szlacheckiej, która posiadał duże dobra właśnie na tym obszarze.

W okresie konfederacji barskiej (1768-1772) Mniewski pełnił funkcje rotmistrza i poborcy podatków, które przekazywał na rzecz konfederatów z powiatów radziejowskiego i przedeckiego. Po klęsce konfederatów i pierwszym rozbiorze Polski zajmował się głównie sprawami lokalnymi. Uczestniczył w obradach sejmiku brzesko-kujawskiego, na którym był czterokrotnie marszałkiem. Pełnił także funkcję rotmistrza kawalerii narodowej. W 1778 r. jako poseł inowrocławski brał udział w pracach sejmu. W latach 1782-1786 występował na sejmach w roli posła brzesko-kujawskiego. Dyonizy Mniewski uchodził za zwolennika króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, dzięki czemu objął urząd kasztelana brzesko-kujawskiego (1790 r.). Jako jeden z nielicznych z obszaru Kujaw poparł uchwalenie Konstytucji 3 Maja.

Nie przeszkodziło mu to jednak w przystąpieniu do Targowicy, w której nie wykazał się aktywną działalnością. Po wybuchu insurekcji kościuszkowskiej w 1794 r. został jednym z jej głównych przywódców na terenie Kujaw. Na czele zorganizowanego oddziału, złożo­nego głównie z miejscowej szlachty, pokonał Prusaków i zdobył Brześć Kujawski (20 sierpnia), a następnie Włocławek (22 sierpnia). W zajęciu biskupiego miasta dużej pomocy udzielili Mniewskiemu mieszczanie, dzięki którym opanowano na Wiśle cenny transport broni i amunicji pruskiej. Na przełomie sierpnia i września Tadeusz Kościuszko mianował go na stopień generała majora ziemskiego. Dyonizy Mniewski służył następnie w korpusie gen. Jana Henryka Dąbrow­skiego, który odegrał decydującą rolę w zdobyciu Bydgoszczy (3 października). Jednak z powodu licznych konfliktów z Kościuszką oraz gen. Dąbrowskim uniemożliwiono mu wkrótce czynne dowodzenie.

Po upadku powstania Mniewski musiał opuścić kraj, a jego dobra w 1795 r. uległy konfiskacie. Na emigracji przebywał w Wenecji, Paryżu oraz Saksonii. Prowadził tam ożywioną działalność polityczną, nie zyskał jednak zbyt wielu zwolenników. W 1799 r. powrócił do kraju, gdzie został uwięziony, a po uwolnieniu poddany stałej inwigilacji na polecenie władz pruskich. Dyonizy Mniewski zmarł prawdopodobnie przed 1807 r. W uznaniu jego zasług odznaczono go Orderem Św. Stanisława oraz orderem Orła Białego.

Tomasz Wąsik

Odnośniki

Informacje kontaktowe

Kontakt:

Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko–Pomorskiego
Departament Edukacji
Wydział Innowacyjnych Projektów Edukacyjnych

Lokalizacja:

   Szosa Bydgoska 52
   Toruń

Adres wysyłkowy:

   Departament Edukacji
   Pl. Teatralny 2
   87–100 Toruń

Sekretariat:

   tel. 56 621 87 79
   e–mail: ek.sekretariat@kujawsko-pomorskie.pl

Obsługa merytoryczna:

   Mirosław Basiewicz
   tel. 56 621 58 29
   e–mail: m.basiewicz@kujawsko-pomorskie.pl

   Andrzej Drozdowski
   tel. 504 179 706
   e-mail: a.drozdowski@kujawsko-pomorskie.pl

Obsługa techniczna, administrator strony:

   Konrad Czupryniak
   tel. 668 506 915
   e-mail: k.czupryniak@kujawsko-pomorskie.pl

Godziny pracy dla klientów w Urzędzie Marszałkowskim:

Poniedziałek:
Wtorek:
Środa:
Czwartek:
Piątek:
8:00 – 15:00
8:00 – 16:30
8:00 – 15:00
8:00 – 15:00
8:00 – 13:30

 

Lokalizacja

[obiekt mapy] Widok mapy kierującą do jednostki urzędu marszałkowskiego