Klub Odkrywców Historii Regionu
„Rola Grudziądza oraz jego okolic w Prusach Królewskich i pod pruskim zaborem w XVIII wieku” – konferencja naukowa
Muzeum im. ks. dr Władysława Łęgi w Grudziądzu zaprasza na kolejną konferencję z cyklu „Graudentum”, która odbędzie się 14 listopada 2025 roku o godz. 9:00 pt. „Kontynuacja i przełom. Rola Grudziądza oraz jego okolic w Prusach Królewskich i pod zaborem pruskim w XVIII wieku”.
W ramach konferencji będą przedstawione losy Grudziądza w dziejach I Rzeczpospolitej, w Prusach Królewskich i pod zaborem pruskim w XVIII wieku. Sympozjum będzie chronologiczną kontynuacją odbytych w roku 2020 i w roku 2023 konferencji omawiających rolę Grudziądza oraz jego okolic, początkowo w okresie władztwa krzyżackiego, a następnie w Prusach Królewskich i I Rzeczypospolitej w XVII wieku. Materiały pokonferencyjne w formie prac zbiorowych wydano drukiem w tomach I – III serii „Graudentum”.
Organizatorzy konferencji wysuwają hipotezę, że wiek XVIII w dziejach Grudziądza był trudnym okresem o dużych podobieństwach gospodarczych, społecznych oraz kulturalnych ze zjawiskami w I Rzeczpospolitej, zwłaszcza na terytorium Prus Królewskich w II połowie wieku XVII. Referenci będą starali się zbadać stan miasta w momencie przejęcia go przez państwo pruskie oraz zakres i skutki przemian narodowościowych, społecznych, gospodarczych i ustrojowych po wejściu w skład zaboru pruskiego. Szczególny nacisk zostanie położony na początki (rok 1776) wznoszenia na północ od miasta twierdzy fryderycjańskiej. Ważne miejsce zajmować będzie kwestia handlu wiślanego jako czynnika o niebagatelnym znaczeniu dla gospodarki miasta.
Program konferencji:
- 8:30 – rejestracja prelegentów,
- 9:00 – otwarcie konferencji,
- 9:30 – wykład wprowadzający – prof. dr hab. Janusz Małłek, dr h.c., Prusy Królewskie w XVIII wieku. Podstawowe problemy konfesyjne,
- 10:00 – prof. dr hab. Wiesław Sieradzan (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), XVIII wiek Grudziądza w świetle dawnej i współczesnej historiografii,
- 10:20 – mgr Małgorzata Kurzyńska (Muzeum w Grudziądzu), Kultura materialna Grudziądza w XVIII wieku w świetle źródeł archeologicznych,
- 10:40 – dk. prof. dr hab. Waldemar Rozynkowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Benedyktynki grudziądzkie w XVIII wieku w świetle kroniki klasztornej,
- 11:00 – dyskusja i przerwa,
- 11:30 – mgr Dawid Schoenwald (Muzeum w Grudziądzu), Kartografia Grudziądza w XVIII wieku,
- 11:50 – mgr Izabela Fijałkowska (Urząd Miejski w Grudziądzu), Architektura grudziądzka w XVIII wieku,
- 12:10 – dr Paweł Nastrożny (Muzeum w Grudziądzu), Fryderycjańska twierdza bastionowa w Grudziądzu w ostatniej ćwierci XVIII wieku w perspektywie polskiej historiografii
- 12:30 – mgr Mariusz Żebrowski (Muzeum w Grudziądzu), Dzieło Rogowe cytadeli w Grudziądzu w latach 1789 – 1807,
- 12:50 – dyskusja i przerwa,
- 13:30 – dr Mateusz Superczyński (Archiwum Państwowe w Toruniu), Przestrzeń i mieszkańcy miasta Grudziądza w drugiej połowie XVIII wieku,
- 13:50 – dr Janusz Bonczkowski (Archiwum Państwowe w Toruniu), Bractwo kurkowe w Grudziądzu w XVIII wieku w świetle zachowanych dokumentów,
- 14:10 – dr hab. Wiesław Nowosad, prof. UMK (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Starostowie grudziądzcy i ich otoczenie w XVIII wieku,
- 14:30 – dr Michał Targowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), Menonici w okolicach Grudziądza w XVIII wieku,
- 14:50 – dyskusja i przerwa,
- 16:00 – dr hab. Sławomir Kościelak, prof. UG (Uniwersytet Gdański), Misyjne oddziaływanie grudziądzkiego kolegium jezuickiego w XVIII wieku,
- 16:20 – mgr Łukasz Ciemiński (Muzeum w Grudziądzu), Początki i rozwój kultu cudownego obrazu świętego Franciszka Ksawerego w Grudziądzu w XVIII wieku,
- 16: 40 – dr Jerzy Domasłowski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Dole i niedole ewangelików grudziądzkich w XVIII wieku,
- 17:00 – dyskusja i podsumowanie konferencji
Konferencja naukowa objęta jest Honorowym Patronatem Marszałka Województwa Kujawsko–Pomorskiego Piotra Całbeckiego oraz Prezydenta Grudziądza Macieja Glamowskiego.
Wszystkich zainteresowanych zapraszamy w piątek 14 listopada 2025 roku na godz. 9:00 do gmachu głównego Muzeum im. ks. dr Władysława Łęgi w Grudziądzu (położonego przy ulicy Wodnej 3/5).
Wstęp wolny!
Redakcja KOHR
