Pałac w Nawrze: historia i przyszłość Muzeum Ziemiaństwa im. Sczanieckich

Nawra to niewielka wieś w województwie kujawsko-pomorskim, w gminie Chełmża, bardzo blisko Torunia i tylko kawałek drogi od Bydgoszczy. Mimo niewielkich rozmiarów, we wsi znajduje się pałac z dwoma oficynami, które stanowią swoje, można by rzec odbicia lustrzane. Pałac Kruszyńskich i Sczanieckich. Pałac dzisiaj w ruinie, za parę lat będzie wyglądał zupełnie inaczej.

Krótka historia pałacu

W XVII wieku majątek trafił w ręce rodziny Kruszyńskich, wtedy jeszcze jako podpiwniczony drewniany dwór. Przełom XVIII i XIX wieku to czas, gdy na fundamentach dworu powstał klasycystyczny pałac projektu wybitnego polskiego architekta Hilarego Szpilowskiego. Poprzez małżeństwo Bogusławy Kruszyńskiej z Michałem Sczanieckim w 1865 roku majątek przeszedł w ręce rodziny Sczanieckich. Rozbudowy i inwestycje trwały m.in. dobudowano piętro w miejsce dachu, powstał park z mnóstwem krzewów ozdobnych, kwiatów, alejkami lipowymi a później nawet kort tenisowy!

Zarówno Kruszyńscy jak i Sczanieccy aktywnie działali na tle politycznym, społecznym, ekonomicznym oraz kulturalnym. Brali udział w powstaniach narodowych. Dbali o Polską kulturę zwłaszcza będąc pod zaborem. Nawra to był ośrodek polskości mimo tak dużego nacisku ze strony zaborców i tępienia takich przejawów w zarodku.